"Call me Ishmael. Some years
ago - never mind how long precisely - having little or no money in my purse, and nothing particular to interest me on shore, I thought I would set sail about a little and see the watery part of the
world."
o begint één van de grootste klassiekers uit de Amerikaanse litteratuur; "Moby Dick" of ook wel: "The Whale" van Herman Melville, dat in 1851 voor het eerst verscheen. Moby Dick uit deze roman is een enorme witte walvis,
bejaagd door de op wraak beluste kapitein Ahab, die reeds een been verloor aan het gruwelijke zeezoogdier. Moby Dick was niet de eerste roman over de walvisvaart, maar
is wel veruit de bekendste tot op heden. In 1821 echter, dertig jaar voor de publicatie van Melville's bekendste werk, publiceerde Sir Walter Scott de roman "The Pirate"
(De Piraat) waarin o.a. een walvis over een zandbank weet te springen om zijn belagers af te slaan. Zo blijkt maar weer eens dat er soms vreemde en
onvoorziene relaties opduiken tussen Efteling-horecapunten. Zelfs via de negentiende eeuwse walvislitteratuur.
De witte walvis in de Efteling is geen woest dier, maar een vreedzaam doch enigszins macaber horecapuntje aan de achterkant van het in 1978 geopende
Spookslot. In de grote ruïneachtige gevel van het slot, midden tussen de uitgang van de hoofdshow en de onderdoorgang naast het kasteel, is een in volmaakt Pieckgroen geschilderd winkeltje te vinden. De knusheidsfactor die dit winkeltje weet te halen is hoog; we plaatsen de Witte Walvis met z'n zware en dikgelakte houten balie, prachtige logo, sierlijke maar robuuste zuiltjes en kleine ruitjes met gemak in het rijtje waar we ook Marerijktoppers als
De Kleyne Klaroen en In Den Hoorn des
Overvloeds vinden. De Witte Walvis is een nostalgische creatie uit het in Pieckeriaanse korsetten gevangen brein van meesterontwerper Van de Ven. De inmiddels zelf VUT-tende kleine-jongen-die-het-zo-goed-met-de oude-man-kon-vinden toont hier zijn meesterschap in het creeëren van het ware Efteling-gevoel in volle glorie.
Wanneer we door één van de kleine raampjes naar binnen gluren zien we daar de zware kasten staan die trouwe bezoekers wellicht herkennen van het Rariteitenkabinet, de jubileumtentoonstelling die in 1992 te vinden was in de brede bekroonluchterde korridoor tussen de laan
Promenade-Marerijk en het
Diorama. De Witte Walvis werd in 1995 verbouwd en kwam toen wat dieper in het slot te liggen. Het winkeltje werd daardoor wat ruimer, wat het personeel vast kan waarderen. Wanneer we onze dwalende blik wat verder laten glijden door het interieur komen we meer noemenswaardige zaken tegen; een prachtige foto van de kloostertuin van het slot die hier lang, heel lang geleden in postervorm werd verkocht. Maar ook grappige spookjes, spinnen en schedels. Wellicht niet allemaal even volmaakt van uitvoering, maar ach, een glimlach speelt toch rond onze mond bij het aanschouwen van zo veel jeugdsentiment.
Voor de Witte Walvis ligt een al bijna even sfeervol plein, helaas enigszins
ontsierd door een goedkoop aandoende plastic softijs-blowup en wat al te grote vuilnisbakken. Onderdeel van dit plein is een prachtig halfrond terras, omgeven door een muur met klassieke bloemvazen en de in de zeevaartthematisering passende
Matroos Gijs. Niet alleen past Matroos Gijs goed bij de Witte Walvis en de verderop gelegen winkels
"Het Seylend Fregat" en
"de Piraat", het is daarnaast ook nog eens een prachtig uitgevoerde Gijs. De
laatste door Anton Pieck ontworpen papiervreter van het park en duidelijk niet de slechtste. Het terras van de Witte Walvis weet nog meer punten te scoren met haar zitvoorzienigen. Hier vinden we nu eens geen goedkoop tuinmeubilair, maar vaste ronde tafels met daaromheen gebogen bankjes, alleen
geverfd in van-dijck-bruin. Ze stralen een rustieke sfeer uit die de bezoeker van de Wereld vol Wonderen uitnodigt tot plaatsnemen, rusten, een beetje
filosoferen over het occulte, maar bovenal genieten van al het schoons dat de Efteling biedt.
Rond de Witte Walvis vinden we een tweetal verwijzingen naar dat andere beroemde walvisverhaal: de Bijbelse vertelling van Jonas en de Walvis. Hierin lezen we dat de profeet Jonas, in vertwijfeling over
Gods opdracht aan hem (waarbij hij de aardsvijanden van zijn Joodse volk, de Assyriërs, zou moeten overhalen tot het tonen van berouw) het Heilige Land per schip probeert te verlaten om zo de door God gestuurde stem van de profetiën in zijn hoofd, die slechts in het Heilige Land gehoord kan worden, te stillen. Een enorme storm echter, wijst Jonas op het feit dat niemand aan God kan ontsnappen. In een poging de rest van de bemanning van het schip te redden van de vreselijke storm die hen
teistert, smeekt Jonas hen om hem overboord te "Jonassen". Natuurlijk weigeren de opvarendenden als rechtschapen mensen dit in eerste instantie, maar als het uur van hun aller dood nadert geven ze toe aan zijn smeekbeden en zwaaien hem overboord. Jonas overleeft echter op
miraculeuze wijze in de maag van een enorme Walvis de storm en komt aldaar in de donkerte van het binnenste van het dier tot het besef dat slechts almachtige genade de drijvende kracht is achter Gods opdracht aan hem. Op de kusten van Nineveh, de hoofdstad van de Assyriërs, spuugt de walvis Jonas uit om zijn taak te volbrengen.
We vinden Jonas als figuur op het mooie bord onder de klok van de Witte Walvis (met de tekst:
"Jonas uit de Wallevis - wijst precies hoe laat het is"), en rechts van de Witte Walvis, onder het afdakje, vinden we de souveniruitstalling met de naam "Bij Jonas". Of de Efteling bewust de Witte Walvis uit Melville's werk en de
Bijbelse walvis van Jonas door elkaar heeft gemixt is ons niet bekend. Maar een winkeltje met een stevige basis in oude vertellingen is het zeker. In de genoemde
souveniruitstalling "Bij Jonas" (waarvan men 's avonds de luiken ook netjes sluit) vinden we trouwens een curieuze kop. Is het een replica van de Spinnenvreter uit de voorshow van het slot? In elk geval is er een treffende
gelijkenis. Buiten wat uitgestald snoepgoed biedt "Bij Jonas" een blik op de kaft van een overjarig fotoboekje. Een beetje slordig is dit eigenlijk wel.
Qua assortiment vertoont de Witte Walvis grote overeenkomsten met In den Hoorn des
Overvloeds. Ook hier softijs, dranken (warm en koud), een beperkt assortiment bakkersproducten en een flinke hoeveelheid snoepgoed. Op het gebied van de softijs heeft de Witte Walvis, net als In Den Hoorn en de
Oase, een eigen specialiteit. Het betreft in dit geval de zogenaamde Coupe
Horror: een drietal in een rond bakje opgediende softijstoefjes, overgoten met
aardbeiensaus en een dip (meestal naar keuze, soms een mengsel van nootjes en discodip). Het geheel maakt men vaak af met een koekwaaier, winegum of chocolaatje. Zeker gezien de hoeveelheid ijs die men hier krijgt voor het zuurverdiende geld is de Coupe Horror een prima aankoop. De
aardbeiensaus is ook nog eens erg lekker; een welkome bijkomstigheid. Het is alleen jammer dat deze saus meer bruin dan bloedrood van kleur is. Wat dat betreft zou een sausuitwisseling met de mysteriueze rode saus uit het etiketloze flesje van de Hoorn geen slecht idee zijn om het horrorimage van de coupe extra te benadrukken.
Het assortiment als geheel is erg prettig. De Witte Walvis biedt eigenlijk alles voor een middagpauze op haar prachtige terras. IJs en snoepgoed voor de op de muurtjes klauterende kinderen. Koffie voor de vaders en moeders en een lekkere appelflap voor oma en haar nieuwe kunstgebit. Voeg daarbij de verkoop van het fotoboekje en de Coupe Horror voor de kenners en de cirkel is rond. Knusheid, schoonheid, nostalgie, ruime openingstijden, een prima locatie bij een prima attractie en ook nog eens mooi terras: de Witte Walvis is Efteling-horeca op haar best.
Waar stopt deze hemelpoort-openende en schaamteloze lofzang, zult u wellicht denken. Wel, lieve lezer van het Wonderlijke WC Web, eigenlijk pas daar waar het allemaal om draait: de totaalscore. Met liefde kennen wij de Witte Walvis het volle aantal punten toe. Vijf sterren draagt het Anderrijkse zeedier met
literaire achtergronden voortaan met zich mee. Een hele verantwoording, dat wel. Maar wij hebben er alle vertrouwen in dat de Witte Walvis ook in de komende jaren zijn sterren waard zal zijn.
We sluiten deze beschouwing af met een laatste fragment uit Moby Dick:
As if to strike a quick terror into them, by this time being the first assailant himself, Moby Dick had turned, and was now coming for the three crews. Ahab's boat was central; and cheering his men, he told them he would take the whale head-and-head, -- that is, pull straight up to his forehead, -- a not uncommon thing; for when within a certain limit, such a course excludes the coming onset from the whale's sidelong vision. But ere that close limit was gained, and while yet all three boats were plain as the ship's three masts to his eye; the White Whale churning himself into furious speed, almost in an instant as it were, rushing among the boats with open jaws, and a lashing tail, offered appalling battle on every side; and heedless of the irons darted at him from every boat, seemed only intent on annihilating each separate plank of which those boats were made. But
skillfully manoeuvred, incessantly wheeling like trained chargers in the field; the boats for a while eluded him; though, at times, but by a plank's breadth; while all the time, Ahab's unearthly slogan tore every other cry but his to shreds.
--
hoofdstuk 134 (The Chase -- Second Day)
|
Sinds |
1978 |
Categorie |
balie |
Aanbod |
standaard |
Bezetting |
voldoende |
Prijs/kwaliteit |
normaal |
Aantal
kassa's |
1 |
Omzet
(per
bezoeker per dag) |
€ 0,13 |
Pinautomaat? |
ja
(defect) |
Smaakoordeel |
7 |
Zitjes |
ruim |
Afvalverwerking |
3
afvalbakken op plein, hoop rieten manden +
Matroos Gijs op 25 meter |
Dichtsbijzijnde
toiletten |
Spookslot |
|
|
|
DRANK |
|
div. koffie va. |
€
1,30 |
div. Frisdrank va. |
€
1,50 |
|
|
|
|
|
SNACKS & IJS |
|
Softijs
kinder |
€ 0,95 |
Softijs klein |
€ 1,35 |
Softijs
groot |
€ 1,85 |
Saucijzenbroodje |
€ 1,75 |
Appelflap |
€ 1,60 |
Chips |
€ 1,25 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bij
de Walvis zijn lekkernijen voor jong en
oud verkrijgbaar. |
|
|
Tegenover
de Walvis ligt een groot plein met
houten tafeltjes en bankjes. |
|
|
Een
Coupe Horror, de specialiteit van de
Witte Wavis. |
|
|
|
|
|
|
Jonas
uit de Wallevis, wijst precies hoe laat
het is, staat er te lezen onder een
oude man die naar een klok wijst. |
|
|
Spookslot
ten top: een angstaanjagend figuur
achter een raam aan de voorgevel. |
|
|
Zelfs
Pardoes is gethematiseerd met webben en
spinrag. |
|
|
|
|
|
|
De
spookachtige thematisering wordt
doorgevoerd in de etalage... |
|
|
...
waar verschillende Halloween-achtige
producten te vinden zijn. |
|
|
Aan
de oostzijde van de Walvis zit dit
luikje aan de gevel van het Spookslot.
Wie of wat zou erachter zitten? |
|
|
|