In een periode van driehonderdvijfenzestig dagen hebben we een plein tot ontwikkeling zien komen, een theater een voorgevel zien krijgen, een paar milieuactivisten kunnen volgen in hun boomhutten, een bootje over de kop zien slaan tijdens een woest wateravontuur en een vliegende tempel zien waggelen op het topje van zijn hefboom. Een paleis werd geschilderd, twee kastelen werden ontdaan van zichtwegnemende flora, een pleintje kreeg de naam van een VUT’er en de geluiden van een gesponsorde attractie werden vervangen. Blues Brothers sprongen in het Ruigrijk, Kikkerprinsen zongen in het Marerijk, aardbeien deden een poging daartoe in Reizenrijk en een nieuwe illusionist kwam zijn kunsten tonen in het Uitrijk. In dat zelfde rijk kwam later in het jaar een immer duttende prinses liggen in een grootse productie; en beste lezer, dit is nog maar een klein deel van wat wij allemaal hebben kunnen meemaken in onze Wereld vol Wonderen in haar tweeënvijftigste openingsjaar. Lees hier van maand tot maand het hele verhaal van 2003…



De Winter-Efteling was natuurlijk nog volop bezig in deze eerste maand. Enkele nieuwigheden die opvielen in het park: Villa Volta kreeg een verduidelijkingsbordje bij de dubbele wachtrij (voor kort) en de kwastjes in de huiskamer van het gebouw werden vastgezet. De Pagode was nog defect: als goedmakertje werd er extra entertainment onder de (nu half-zwevende) tempel opgevoerd in de vorm van Aziatische dansen inclusief leeuwenpak. In het Spookslot werden nieuwe nooduitgangborden geplaatst welke opvallend aanwezig waren door hun gifgroen uitgestraalde licht, dat de hal bij de Spinnenvreter en de ronde zaal van de Vlederikken minder duister maakte. Ook in de hoofdshow waren de borden te vinden. Later in het jaar werden er enkele pogingen gedaan om iets te doen aan de overmatige uitstraling: blacklightfilters en doekjes zorgden voor wat camouflage.

Het Efteling-Theater stond met de voorgevel nog in de steigers. Aan het einde van de Winter-Efteling was de staalconstructie voor het centrale deel van de gevel al te zien. Eveneens aan het einde van deze winteropenstelling werden de bezoekcijfers van het vierde winterevenement bekend gemaakt: 290.000, een lichte stijging ten opzichte van de vorige editie. De laatste dag sloot af met een (extra ingelaste) voorstelling van de show ‘Pardoes en het Kinder Winter Wonder Feest’, waarbij natuurlijk alle lof uitging naar dé rol die deze show draaglijk maakte: IJsbrand Pegelprins. Vanaf toen was het tweeënzeventig dagen wachten op het nieuwe zomerseizoen.

Droomrijk is een onderwerp waar door de Efteling duidelijk reikhalzend naar werd uitgekeken. Onder de kap van het Huis van de Vijf Zintuigen waren folders te verkrijgen en de tekeningen met daarop impressies van hoe het ooit moe(s)t gaan worden werden voor het eerst getoond.

De Smulpaap, de oudste snackcorner van het park, werd gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe Smulpaap die zou gaan verrijzen in de zomer. De Smulpaap stond er sinds 1961 en was een bekende eetgelegenheid binnen de Efteling, mede omdat het één van de weinige horecapunten was waar nog allerlei details waren te ontdekken die waren ontworpen door Anton Pieck zelf, zoals de twee mollige muzen op de hoeken van het gebouw en de borden boven de cafetaria en onder de overkapping die tegelijk met het gebouw werd gesloopt.

Op 31 januari 2003 ging Ton van de Ven, creatief directeur van de Efteling, officieel met de V.U.T.. Bijna een leven lang ontwierp hij, als opvolger van Anton Pieck, voor de Efteling. Attracties als het Spookslot, Fata Morgana, het Volk van Laaf, Droomvlucht en Villa Volta ontstonden op zijn tekentafel. Als eerbetoon aan zijn onvervangbare werk werd het pleintje bij Droomvlucht en Villa Volta, dat al jaren bekend stond als de Sint Nicolaasplaets, door het park omgedoopt tot Ton van de Venplein. Een klein houten bordje in Pieckstijl wijst sinds deze maand bezoekers op deze verwijzing. Het gebied ten zuiden van het pleintje, rond de fontein en het station van de Stoomtrein, heet volgens velen overigens nog steeds Sint Nicolaasplaets. Jawel: een heerlijke oer-Eftelingse naamsverwarring lijkt hier bijna onontkoombaar.



Naar aanleiding van het vertrek van Ton van de Ven komen we hem nu weer wat vaker in de media tegen. Zo stonden er deze maand in de Brabantse dagbladen paginagrote interviews met hem, hoorden we hem een enkele keer op de radio en ook op televisie zagen wij hem terug. Het hele verdere jaar zouden we hem nog een paar keer treffen in kranten, via radio of op tv. Een hoogtepunt daarvan was natuurlijk een item in het bekende TROS-programma “TV-Show op Reis” dat op 11 juli om 21:30 werd uitgezonden.

Het Efteling-Hotel introduceerde de belevingskalender. Vanaf februari had elke maand een ander thema, wat steeds aanwezig was in het hotel door allerlei acties en decoraties. Dit ging samen met het uitgeven van een set met een twaalftal kaarten welke (gratis) in het hotel in manden te vinden waren en er die er ook nog eens zeer decoratief (en ook geslaagd) uitzagen. Op deze kaarten waren de hotelthema’s te vinden: in februari was het thema "Rozen & Romantiek", wat onder andere te merken was aan de rode harten die overal hingen en een roos die iedere gast op zijn of haar kussen vond. "Buiken & Baby's" was het thema van maart, waarbij jonge ouders en hun kroost extra werden verwend met o.a. natuurlijk het verplichte beschuit met muisjes. Enfin, om dit feitje niet te lang te maken en omdat u bij het lezen van de andere maanden wel zult kunnen voorstellen wat voor soort activiteiten daar bij horen volgt hier een snel overzicht van de overige thema’s: april: "Fit & Flitsend", mei: "Muzikale Magie", juni: "Jurken & Jacquets", juli: "Sprookjesachtige Stranden", augustus: "Midzomernachtdromen", september: "Klompen en Kajuiten", oktober: "Elfjes, Draken & Spoken", november: "Wijnrank & Toverdrank", december: "Dukaten & Taarten" en in januari 2004 dan nog het thema "Koning Winter".

In het park zelf werden langzaamaan verschillende bouwonderdelen aan de linkerkant van de gevel van het theater zichtbaar en vormde zich aan de rechterkant het stalen frame waar (de gevel van) het restaurant zou komen.



Als je denkt alles gehad te hebben, blijkt dat het nog veel erger kan. Deze wijsheid gaat zeker op voor de Efteling en de in dit jaar vast tot op het bot getergde directie. Het project Droomrijk, wat uiteindelijk een groots vakantiepark moe(s)t worden waar bosvilla’s, landhuizen en kastelen de perfecte overnachtingsbeleving zouden gaan geven, kreeg het flink te verduren in het jaar 2003. Midden in de maand maart werd er melding gemaakt in de pers van de vondst van een dassenburcht, die de uitbreiding ten zuiden van het park in de weg stond. De das is een beschermde diersoort, en de dasliefhebbende vereniging 'Das en Boom' maakte hier dan ook melding van bij de gemeente en de provincie. Lichte paniek bij de Efteling zorgde ervoor dat er meteen onderzoeken werden gestart. De dassenburcht werd aangetroffen in het zuidelijkste puntje van fase twee van Droomrijk.

Een bekend fenomeen uit de Disney-parken werd in de Efteling gelanceerd en wist ook hier een rage te worden: de pin. De speldjes werden in eerste instantie nog vrij onopvallend uitgegeven binnen de 'Pin Parade' (er was een previewtje van de eerste serie te zien in het blad 'Wonder!'), maar wisten binnen een half jaar uit te groeien tot hét medium van een ware gekte. Zowel de eerste als tweede serie bestond uit een setje speldjes met een klein cartoonesk plaatje van een bekend Efteling-sprookjesfiguur. De souvenirs werden ontwikkeld door Geesink Studio’s. De bedoeling van het Pin-traden (dat in de Efteling 'Pingelen' zou gaan heten) is dat de jeugdige bezoeker door middel van ruilen en kopen de serie compleet probeert te krijgen. Dat ruilen zou dan moeten plaatsvinden met personeel en andere fanatieke bezoekers. Het personeel liep dan ook in dit seizoen met de speciale pincords om de hals. Later in het seizoen waren er ook pins te krijgen bij een aantal geselecteerde horecaproducten. Echter, de rage sloeg al snel redelijk ver door, zeker toen niet alleen de twee sprookjesseries werden aangezien als serievullend materiaal, maar ook de oudere (en veel zeldzamere) seizoenspins, pins van attracties en broches die ooit voor het personeel waren bedoeld. De oudere kleinoden werden tegen de meest absurde bedragen gekocht door lichtelijk geobsedeerde ‘volwassen’ fanaten. We zagen gedurende het seizoen veel door deze rage besmette figuren ― compleet met zelf aan elkaar genaaide pinkoorden om de nek met daarop elke vorm van pin en broche die de Efteling ooit uitgegeven heeft ― door het park slenteren. Eén van de meest goedkope en lelijkste Efteling-souvenirs ooit groeide zo uit tot een ware hype van ongekende proporties.
 

Kort: Ton van de Ven was te zien in een TellSell-filmpje over een bijzondere Laaf. De cd van Trijntje Oosterhuis kwam in de platenzaak en daarmee was ‘In This Together’ eindelijk legaal te beluisteren buiten de Efteling (zij het in een wat andere versie dan die van PandaDroom). Er kwam een website online van Villa Pardoes. Vanaf deze maand werd bekend dat gaande het seizoen alle abonnementspasjes moesten worden vernieuwd door een versie met barcode.

De Efteling kreeg de rechten op de musical Doornroosje van het Belgische 'Studio 100', bekend van onder andere K3, voor de periode oktober 2003 tot en met maart 2004. Dat wil zeggen dat de Efteling gebruik mocht maken van decor, muziek, kostuums en dergelijke, en dat de show nog zou worden ingepland in het Efteling-Theater voor de winterperiode.

De bouwwerkzaamheden waren nog steeds in volle gang: Het bordes en de trappen aan de voorgevel van het theater waren voor het eerst te zien in het midden van de maand; binnen werd ook al hard gewerkt aan de foyer. Grote delen van het theater zaten nog wel verpakt onder het zeil, maar dit werd in de loop van de maand weggehaald. Eind maart was dan ook eindelijk de complete structuur van de gevel te zien. De weg tussen Reizenrijk en Marerijk werd opnieuw geasfalteerd en voorzien van nieuwe stucwerkjes rondom de bomen, en er werd een nieuw straatje gecreëerd tussen deze weg en het nieuw aan te leggen gedeelte van het Anton-Pieckplein. Het Pieckplein zelf lag in deze maand helemaal open: grote graafmachines stonden naast gebouwtjes als ‘In den Hoorn des Overvloeds’ en zorgden ervoor dat nog voor 1 april (de openingsdag van dit seizoen) in ieder geval het hele gebied rondom de Hoorn en de Anton-Pieckcarrousel werd bestraat en voorzien van nieuwe bloembakken, onder andere op de locatie van de vroegere Piet-de-Smeerpoetsoverkapping.

Tevens waren in het park de voorbereidingen bezig voor de 'Lente-Efteling', waarbij decoraties als vlaggen, bloemen en borden werden aangepast. Men was ook al druk bezig met de eerste zandsculpturen, welke aandacht kregen in enkele regionale dagbladen. De zandsculpturen bevonden zich op het zogenaamde ‘Sprookjesstrand’, het voorpleintje van de Zonneweide in Ruigrijk, en werden gemaakt door mensen van de Zandacademie in Zoetermeer. Uiteindelijk kwamen er ― gemaakt van vierkante korrels ― acht bouwwerken af, in een tempo van ongeveer één sculptuur per week. Per dag werd er door twee, drie of vier man aan gewerkt. De eerste sculpturen die konden worden bewonderd waren Langnek, de Reus van Klein Duimpje en de Wolf en de Zeven Geitjes. Later volgden ook Pardoes en Pardijn, Raponsje en Doornroosje, Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Droomvlucht en de Trollenkoning, Hans en Grietje en Holle Bolle Gijs en de Indische Waterlelies.

Het seizoen kon natuurlijk niet beginnen zonder twee zogenaamde 'uitkoop-weekendjes' daaraan voorafgaand, waarbij het park dit seizoen was afgehuurd voor Unilever (22 en 23 maart) en Douwe Egberts (29 en 30 maart). Tijdens deze weekenden was het park volledig gecommercialiseerd en gebrandnamed. Veel van de hierboven genoemde ontwikkelingen en vorderingen in het park waren deze weekeinden al te ontdekken.



Het was nog geen Witte Donderdag en toch opende de Efteling al haar poorten voor het tweeënvijftigste seizoen. Het park zal voortaan altijd openen op uiterlijk 1 april, aangezien Pasen soms erg laat in het jaar kan vallen en daardoor ook de traditioneel daaraan gekoppelde opening van het park. Met deze nieuwe jaarlijkse openingsdag ― waar alleen voor wordt uitgeweken als Witte Donderdag eerder dan 1 april valt ― is er een regelmatigere verdeling in het aantal openingsdagen per jaar.

De eerste echte dag begon al vroeg. Een nieuwe 'openingsdagregel' kan namelijk natuurlijk niet zonder een bijpassende actie bekend worden gemaakt. Als eenmalige stunt werd het park al om 6.00 uur ’s morgens geopend en konden de eerste vroege vogels (enkele Themeparkers, Eftelisten en gezinnetjes uit de buurt) naar binnen wandelen om de Efteling bij zonsopgang mee te maken. Het Sprookjesbos, gehuld in een duistere ochtenddauw met enkel en alleen de lantaarnverlichting aan, kon worden bezocht om ― geheel in de sfeer van het Lente-Efteling-thema ― de flora en fauna te ontdekken. In het bos liepen ook medewerkers rond die er iets over konden vertellen. Het 'dauwtrappen', zoals het park de actie noemde waarbij men gratis en zonder controle tussen 6.00 en 9.00 het park in mocht, werd afgesloten met een speciale opvoering van het sprookje ‘De Nieuwe Kleren van de Keizer’. De speciale 1 april-clou en de goede uitvoering van de vertelling maakten het tot een bijzonder geheel.

De eerste dag was verder uiteraard vooral interessant in verband met de ontdekking van vele (ver)nieuw(d)e zaken in het park. In de Efteldingen was ook dit jaar weer het één en ander aan de inrichting veranderd; we vonden er nu Marieke van Doorns zoethoek, een compleet in glazuur-brekend-roze geschilderd gedeelte waar snoep te koop is. Achter de Brink waren de liguster-Efteling-E’s nu te vinden op kleine heuveltjes. Veel nieuwe afvalmanden waren er te vinden aan de Klein-Duimpjepalen. De in- en uitgang van Herberg de Ersteling en het kasteeltje daarnaast stonden nu met bordjes aangeduid. Op het Ton van de Venplein stond het nieuwe naambordje in het bloemperk en waren enkele nieuwe bomen en lantaarnpalen te vinden. In Droomvlucht was een projectiescherm met omlijsting in de wachtrij geplaatst, terwijl het restaurant De Gulden Gaarde tijdelijk dicht was voor renovatie. In de attractie zelf waren vooral de sterrentunnel en het Zompenwoud onder handen genomen. In de sterrentunnel waren de oude wapperende gordijnen met glasvezelkabels in het wit nu vervangen voor golfplaten met gekleurde glasvezellichtjes. Er was zelfs voor korte tijd een in het black-light oplichtende Ton-handtekening te ontdekken op de grond van deze tunnel.

In Villa Volta was in de tweede voorshow, naast Hugo, het portret in de ovale omlijsting vervangen voor een portret van een strenge Ton van de Ven. Een nieuw (afsnij-)pad was te ontdekken voor de ingang van het Lavenlaar. De Loerput in het Laafs Loerhuys was na jaren eindelijk wat opgeknapt. Er werd nog hard gewerkt aan het Anton-Pieckplein. Het gedeelte voor de vroegere Smulpaap was opnieuw bestraat en ingedeeld, het gedeelte daarachter was niet toegankelijk. Een fraaie schutting met rode biezen en enkele coniferen hield de bouwplaats verborgen. Gelukkig had de schutting ook enkele doorkijkraampjes van waar uit de werkzaamheden konden worden bijgehouden.

Zoals al eerder gezegd was de weg van Marerijk naar Reizenrijk ook aardig veranderd. In het nabijgelegen Valies was een Oude Tuffer geplaatst. Bij de Pagode waren de windschermen van de oude Smaeckmaker (een horecapunt dat vroeger in het Huis van de Vijf Zintuigen te vinden was) op het terras gezet. De Pagode zelf stond nog aan de grond voor reparatie. De Game Gallery introduceerde twee nieuwe spellen: een gedeelte van de Holle Bolle Ballentent was nu het spel ‘De Knuppel in het Hoenderhok’, links daarvan was ‘Het Dappere Snijdertje’ vervangen voor ‘Tasje Hengelen’. Bij het RolRisk-spel waren oude Carnaval-Festivaldecorstukken te vinden. Voor de Likkebaerd werd het kleine kioskje nu tot ‘De Zuipschuit’ omgedoopt en verbouwd, en is daarmee een nieuwe entiteit op horeca-gebied geworden. In de wachtrij van de Python werden nieuwe flat-screen-monitoren opgehangen. De vijver achter de Piraña werd omgedoopt tot de Karpervijver, de karpers in de Kanovijver waren namelijk hier naar toe verplaatst. Vóór het Spookslot, tussen de andere zerken, was voor korte tijd de normaal in de rommelkast opgeborgen Kate-Bushzerk te zien.

Veel decoraties en andere zaken waren maar voor een tijdelijke periode aanwezig in het park, in verband met het thema 'Lente-Efteling': de eerste iteratie van wat een vier-jaargetijden thematisering zou gaan worden. Zo waren in het kader hiervan de zandsculpturen te bewonderen, stonden er overal borden met flora- en faunainformatie (de lijsten waren van de jubileumborden uit 2002 en later zou blijken dat deze natuurbordjes het hele seizoen bleven staan), op de kassa’s in het Huis van de Vijf Zintuigen waren vogelnesten te vinden, overal in het park waren extra vogelhuisjes te ontdekken (dit bleek later ook permanent te zijn), in het gehele park en vooral in en op de grote horecapunten waren (veel) meer bloemdecoraties te vinden, op het Dwarrelplein was een klein strandje gecreëerd met schommelstoelen,  en aan de Vonderplaskant van dat zelfde plein waren enkele schapen en ― hoe kan het ook anders ― lammetjes te vinden welke bij de afsluiting van de lente werden geschoren.

Bezoekers konden tussen 9.30 en 11.30 met al hun vragen over planten en bloemen terecht bij de tuindienst en tuinkabouters op de Brink. Verder waren er de ‘Zijzoenen’ (steltlopers en figuren verkleed als vlinder, blad of ― bijzonder curieus ― ei op de Pardoes Promenade), Lentebloemen Roos en Margriet op het Ton van de Venplein, Gerrit de Groenteboer op het Vogel-Rokplein, Meet & Greet bij de Steenbok en De Enige Echte Efteling-Fanfare keerde weer terug op verschillende locaties.

Het grootste entertainment was ook dit jaar weer de Wonderlijke Efteling-Show in het Efteling-Theater, die op 1 april nog net als in 2002 via de nooduitgangen aan de Vonderplaskant betreden moest worden. De show had aardig wat veranderingen ten opzichte van het voorgaande jaar. De grootste daarvan was natuurlijk de overname door Christian Farla van de rol die Hans Klok had, maar ook Bennie de Haan (ex-GTST-acteur) was een nieuw gezicht. Verder was er veel geknipt en geplakt in de show, op advies van Daphny Muriloff, aka Tante Soesa. Er kwamen nieuwe kostuums voor de dwergen, Sneeuwwitje en voor de zangers en zangeressen in de reprise. Het decor werd uitgebreid met een nieuw (en lelijk) bosrijk achtergronddoek en enkele accessoires zoals fluoriserende paddestoelen, een bed, een schommel, een holle boom en een douche voor op de Droomwei. Ook het lichtontwerp, de muziek, een enkel liedje en de choreografie werden bijgeschaafd. ‘Op de Droomwei’ kreeg een nieuw intermezzo dat voorzien werd van een modern tintje met de nodige ‘bliep bliep’- en ‘tuut tuut’-geluiden. Het altijd zwaar bekritiseerde lied ‘Tuk’ kreeg een paar nieuwe zinnen als vervanging van een tiental zinloze ‘tukjes’, hoewel er nog meer dan genoeg overbleven voor een flinke irritatiescore. Die score was overigens nog niets vergeleken met het compleet vervangen 'magische gedeelte' van de show, waarin Farla ons trakteerde op een supersnel ingelaste Sneeuwwitjescène, compleet met het meest tenenkrommende lied uit de geschiedenis van de showbizz binnen de parkgrenzen, een record dat met gemak jaarlijks wordt verbroken. Wie alle veranderingen eens rustig wil nalezen kan terecht in de Efteling-theaterrubriek op deze site.

De pinautomaat op de Pardoespromenade, beter bekend als ‘de Schatkist’, werd officieel geopend op 6 april. Na een weekje van werkzaamheden rond het gevaarte dat er al sinds 1 december 2002 stond, waren op deze dag Olaf Vugts, Henny Knoet, Pardoes & Pardijn en enkele ABN AMRO- en Efteling-mensen aanwezig, samen met hun kinderen. De schatkist had er vanaf dat moment enkele decoratieve en zelfs een interactief element bij gekregen. Met de sleutel die zich voor het geldkistje bevindt (en die nog het hele seizoen zou worden geteisterd door storingen) kan met een goed getimede stoot omhoog het slot van de kist worden ontgrendeld, waarna het deksel zich enkele centimeters opent en er rook- en lichteffecten volgen. Het geheel wordt begeleid door een Pardoezig en veelbelovend muziekje. Na dit kortdurende schouwspel valt de deksel weer omlaag en kan pas weer enkele minuten later door een volgend ‘goudeerlijk’ persoon een poging worden gewaagd de kist te openen.

Met Pasen werden door zowel de Efteling als Eftelist ludieke acties georganiseerd. Het park zelf had weer de verkleed-je-en-krijg-gratis-toegang-actie: ditmaal moest men daarvoor als Paashaas gekleed zijn. Daarnaast organiseerde het park ook een paaseizoektocht, waarbij bezoekers enkel en alleen de eieren hoefden te spotten en de locatie te noteren. Eftelist organiseerde daarentegen een échte zoektocht in het Sprookjesbos: de Eierqueeste. Enkele leden van de mailinglist konden onder het leiderschap van de moderators om twaalf uur van start gaan met het zoeken en meenemen van de vele kleine chocolade-eitjes die her en der op de meest onmogelijke plaatsen in het bos waren verstopt. Na anderhalf uur speuren, in bosjes kruipen en naast de paden lopen werd het evenement beëindigd met een overwinning van team drie, de trotse vinders van twee extra waardevolle gouden eieren.

Na de prijsvraag van vorig jaar waarbij de (W)onderwater Suite het uiteindelijke winnende en uitgevoerde ontwerp was, kwam er ook dit jaar een nieuwe kamer in het Efteling-hotel, ditmaal geïnspireerd door het Efteling-Theater. De theatersuite was in samenwerking met Piet Klerkx gemaakt. De kamer bevat o.a. een 'café' en een klein theatertje waarbij de gasten kunnen genieten van een voorstelling op een flatscreen. Dat u het maar weet.

Over flatscreens gesproken: de nieuwe TFT-schermen bij de Python bleken aan het eind van de maand gestolen te zijn. Aan het eind van de maand juni keerde de schermen terug, goed vastgezet met extra sloten.

Linke soep: Alhoewel de Pagode nog duidelijk niet gereed was om zich weer als vanouds in hogere sferen te bewegen, opende het park de attractie toch. Na enkele weken, waarin de tempel meer dan eens ongebalanceerd en wiebelend in de lucht hing, krakend en piepend neerkwam, of helemal niet meer wilde dalen, werd gelukkig toch besloten de attractie nog een poosje dicht te gooien voor nader onderzoek. De Pagode opende later in het seizoen met heel wat minder mankementen, én een voortaan in twee richtingen draaiend platform.

De Raad van State schorste aan het einde van de maand het bestemmingsplan van Droomrijk, waardoor de bouw weer verder werd uitgesteld. De Efteling zelf deed echter alsof er niets aan de hand was en besloot door middel van het verspreiden van folders en het beloven van een opening in het voorjaar van 2004 nog extra hevig aan de promotie voor het toekomstig verblijfsaccomodatiepark te werken.



Op 7 mei werd officieel door het park en Studio 100 bevestigd dat Doornroosje dé musical zou worden die vanaf november in het Efteling-Theater zou gaan spelen. Alle aanverwante informatie als speeldata (1 november t/m 18 januari) en prijzen werden vanaf nu bekend gemaakt.

Drie dagen later werd het jubileum gevierd van een attractie waar al jaren de toekomst niet meer zeker van zou zijn. Het was zelfs lange tijd onduidelijk of het 25-jarig bestaan überhaupt gevierd zou gaan worden. Gelukkig deed het park toch flink wat aan de viering van deze mijlpaal, want het Spookslot werd een dag vantevoren versierd met bogen bij de  in- en uitgangen en pompoenen op stokken met wapperende kleden eronder. Op 10 mei was er ’s middags een entertainer die in kostuum met hoge hoed de gasten probeerde het griezelkasteel in te krijgen. Hieronymus, zoals hij zich zelfde noemde (hij schreef het op toen een jongetje zijn handtekening vroeg), was een eenmansact van hoog niveau, die maanden later met de Winter-Efteling onverwachts terugkeerde. De fantastische spookgrime op z’n gezicht, de zeer amusante grappen en gebaren en zijn geweldige manier van acteren die hij onder alle omstandigheden volhield zorgden voor bijzonder veel aandacht voor het Spookslot die dag. Eftelist deed er nog een schepje bovenop met taart voor de aanwezige fans én bloemen voor de schepper van de omineuze burcht.
 

Het weekend van 17 en 18 mei was een 'Suske & Wiske-weekend'. Door het hele park stonden uitvergrote tekeningen uit de Efteling-gerelateerde avonturenstrips van het Vlaamse tweetal, waar ook nog eens een wedstrijd aan verbonden was. Bij de ingangen van de Fata-Morganaevenementenzaal en de Waterorgelzaal stonden enorme uitvergrotingen van de kaften van de bekendste Suske en Wiske Efteling-stripboeken. Binnen in de Fata-feestzaal werden op zaterdag door Marc Verhaegen en Paul Geerts boeken gesigneerd. In de andere zaal was door de Fameuze Fanclub een stand ingericht en was een fraaie tentoonstelling over Suske & Wiske te zien. Ook een hoek met tafels, stoelen en kussens om je favoriete album te lezen ontbrak niet. Op de Speelweide werd een luchtballon opgelaten met S&W-opdruk, er was een look-a-like-wedstrijd en een optreden van de cast uit de musical ‘De Spokenjagers’, waarvan we de muziek ook het hele voorjaar onder de kap van het Huis van de Vijf Zintuigen konden horen.

Aan het einde van de maand werd de nieuwe reclamespot al vertoond die in de weken daarvoor in de Efteling was opgenomen. Tijdens de opnames was om de dag een ander gedeelte van het park gesloten (zoals het Herautenplein en het Kinderspoor) en het hek bij de soldatenpoort van het Sprookjesbos werd zelfs voor even verplaatst. Het resultaat was een moderne commercial met snelafwisselende beelden en vreemde muziek: een geheel andere manier van reclame dan we van de Efteling gewend waren.

Natuurlijk ook deze maand nog even een vermelding van wat de bouwvakkers en 'knutselclubleden' deze maand weer in het park voor elkaar hadden gekregen: het Efteling-Theater schoot bijzonder snel op. Het Dwarrelplein kreeg een verbinding met het Theaterplein-in-aanleg. Daarvoor moest een groot deel van de heuvel ten zuiden van het Dwarrelplein afgegraven worden en ook enkele bomen moesten het ontgelden. De gevel van het theater kwam in deze maand zo-goed-als-af, op enkele later nog toe te voegen details na.

Het Anton Pieckplein veranderde elke week zichtbaar. Er werd vooral veel gedaan aan de bestrating en het opzetten van de stalen frames voor de gevels en draaimolens die hier binnen enkele maanden al weer moesten draaien. Ook decoratie-elementen als de fontein en de verhoging voor de Grote Zweef kwamen grotendeels in deze maand al af.

Tegenover de uitgang van PandaDroom werd een wandelwagenstalling gemaakt, opgetrokken uit hout. Een soortgelijk gebouwtje kwam er bij het Efteling-Theater, maar dan als écht gestuct bouwwerkje, compleet met ouderwetse dakpannetjes. Deze 'parkeerplaatsen voor buggies' werden niet direct zo goed gebruikt als de ontwerpers wellicht zouden willen. De bouwwerkjes werden namelijk makkelijk (vóór de latere plaatsing van een woud aan aanwijzende borden) over het hoofd gezien door de doelgroep, en de navigatie in de bouwsels zelf bleek lang niet altijd even handig gezien de beperkte ruimte. Overigens was met name de PandaDroom-stalling menig parkliefhebber een doorn in het oog. Een geluk bij een ongluk was het feit dat de stalling vanaf slechts een paar plaatsen echt het zicht verpestte.

Als leuk klein weetje: de wegwijzers en Pieckse rijmborden in het Sprookjesbos werden in deze maand opnieuw geschuurd en gevernist, op de wegwijzer van Doornroosje na. Bij Fata Morgana werden het plein en de wachtrij wat opgefrist. Enkele horecapunten (de Steenbok, de Likkebaerd en de Globetrotter) kregen wat kleine verbeteringen. De heropende Gulden Gaarde bleek na de renovatie een aardige gedaanteverwisseling te hebben ondergaan. Het werd een soort Kleyne-Klaroen-Indoor, maar dan natuurlijk minder sfeervol.

Er verschenen twee nieuwe souvenirlijnen in de winkeltjes van het park; zowel Vogel Rok als Droomvlucht kregen artikelen in een nieuwe stijl. Bij Vogel Rok was het logo vernieuwd, waarbij werd uitgegaan van een oog vastgehouden door een klauw. De nieuwe caps, etuis, shirts, truien, cd-mapjes, schriften etc. waren allemaal met dit beeldmerk bedrukt. Bij Droomvlucht moest het schommelelfje als nieuw logo dienen, en dit figuurtje keerde dan ook terug op vele artikelen, waaronder een rijdbare tas en een Barbiepop. Beide souvenirlijnen kregen ― hoe kan het ook anders in dit jaar ― ook een pin.

Een ander souvenir dat in het park verkrijgbaar werd was de videocassette van de Wonderlijke Efteling-Show. Voor de prijs van €17,95 waren de opnamen op band te verkrijgen in de winkeltjes van het park. Later in de maand volgde ook nog de cd van de show voor €14,50. Helaas voor al die inmiddels tienduizenden thuisgebruikers van de digitale videotechniek: ook dit jaar bracht de Efteling geen materiaal op DVD uit.

Op zondag 15 juni werd er een danswedstrijd gehouden op de Speelweide door niemand minder dan de Belgische meidengroep K3. Zo’n 2000 kinderen konden meehuppelen en swingen op het nummer ‘Oya Lé Lé’, dat twee dagen daarvoor was uitgekomen en dat dus ten volle werd gepromoot. K3 gaf zelf een miniconcert. De winnaars van de wedstrijd kregen een meet-and-greet met hun idolen aangeboden.

Nadat de laatste hand was gelegd aan het theatercomplex in de vorm van 'inschaduwing', bestrating van het plein en het toevoegen van kleine details als het Chez-Vitalisbeeldje, werd op 22 juni officieel het Efteling-Theater geopend. Op deze dag was er een 'VIP-première' van de Wonderlijke Efteling-Show, waarvoor weer tientallen bekende Nederlanders uitgenodigd waren. De 'normale' bezoeker, immer het kind van de rekening, moest van achter stevige hekken toekijken hoe deze mediagenieke personen als eerste de foyervloer mochten betreden. Maar goed, één dag later was het dan eindelijk voor iedereen mogelijk om de nieuwste Ton van de Ven-aanwinst te bezichtigen. Reken maar dat er in de weken daarna een record aantal kiekjes zijn geschoten met de lens gericht op de torentjes, de gouden belettering en de rondboogramen.

Ten zuid-westen van het Dwarrelplein lag nu een geheel nieuwe Efteling-plek (die tijdens het vervolg van het seizoen vaak gedwongen belopen moest worden doordat een reeks hoge coniferen in bloembakken de linkerparkuitgang van het Huis van de Vijf Zintuigen afsloot). Het plein was wat leeg en open, maar zeker niet sfeerloos. In combinatie met de volumineuze voorgevel ontstond een statig geheel dat een waardige inleiding op een dagje Efteling vormt. In het centrum van het plein lag de grote, ronde bloembak met beplanting, en ook een enkel grasveldje en een heuvelachtig perk met bloemen sierden het plein al op. Op het plein monden twee statige trappen uit, die je naar het bordes van het theater brengen. Vanaf hier is het Huis van de Vijf Zintuigen vanuit een hele nieuwe, maar erg mooie hoek te bewonderen. Wie een stukje om de hoek loopt op het bordes, heeft ook nog eens een pracht van een uitzicht op de roeivijver en de verboden stad Fata Morgana. Weer terug beneden op het plein kan via de tussen de trappen gelegen hoofdingang de foyer bereikt worden. Bij binnenkomst treft de bezoeker eerst een tussenhalletje alvorens de foyer zelf te betreden. Eenmaal binnen is daar de grote, lege, groene, wat lage, maar ook statig-subtiel gedecoreerde ruimte met — helaas — een nogal lelijke grijze vloer erin. Recht vanuit de ingang kijkt de theatergast meteen tegen de garderobe aan, waar bezoekers bij speciale voorstellingen buiten het Efteling-seizoen om, hun jassen kunnen ophangen. Voor deze garderobe lopen, parallel aan de bordestrappen buiten, twee trappen omhoog, met direct daarachter, op de muur, een in twee delen gescheiden muurschildering vol met échte Efteling-sprookjesfiguren.

Links in de ruime foyer draagt een waar woud van pilaren de verdieping erboven, met mooi gedecoreerde, klassieke bollampen op elke kant van elke pilaar. Een element van sfeer in de wat kille foyer wordt gevormd door de raampartijen: delen van de ruiten zijn gezet met glas-in-lood en sierlijk gedrapeerde, zware gordijnen van een fluwelige stof maken de boogramen compleet. Rechts in de foyer is een bar te vinden waar de bezoeker een drankje, een hapje of een ‘gadget’ van de Wonderlijke Efteling-Show kan kopen. In de twee uiterste zuid-hoeken van de hal zijn gangen met deuren die toegang geven tot de theaterzaal zelf.

Het ándere bouwproject van dit seizoen schoot na de opening van het theater opeens verbazingwekkend snel op. Molens werden opgebouwd, gevels gestuukt en de keuken van de nieuwe Smulpaap betegeld. Het paleis van de Chinese Nachtegaal kwam voor een lange tijd in de steigers te staan. De Pagode draaide inmiddels alweer rustig haar rondjes boven het park.

Op de 26ste van de maand trouwde voor het eerst een paar in het Efteling-Hotel. Vanaf deze dag kon er op elke donderdag en vrijdag hier getrouwd worden: het hotel werd namelijk officieel benoemd tot trouwlocatie. Ambtenaar van de burgerlijke stand op deze eerste dag was Agertha Beck, de vrouw van voormalig directie-voorzitter van de Efteling, Paul Beck.

De laatste week van deze maand werd getekend door twee ernstige brandmeldingen in het park. Eerst stond de geknoopte brug van het Piraña-wandelparcours in de hens, later volgde een rookbom op de trap bij de actiefotobalie van Carnaval Festival. Die laatste was het werk van opstandige schoolkinderen. Carnaval Festival en Vogel Rok werden onmiddellijk ontruimd, de Piraña-brug werd tijdelijk afgesloten.

In de laatste maand van de Lente-Efteling kwamen de zandsculpturen helemaal gereed. De laatste paar sculpturen werden bedacht aan de hand van een ontwerpwedstrijd. Uitgevoerde winnaars waren onder andere Carnaval Festival, de Vliegende Fakir en de Laven.



De milieubeweging GroenFront zette hun actiekamp op in het zogeheten 'Entenwoud' ― een door henzelf aan het bos gegeven naam ― waar het toekomstig Droomrijk was gepland. De vijftien actievoerders van GroenFront keerden zich tegen wat ze noemen 'de vernietiging van dit stuk natuur'. GroenFront wilde zich alleen verzetten tegen de bouw van een eventuele uitbreiding van het park op deze locatie; ze beweerden niet tegen de Efteling zelf te zijn. De activisten waren al vanaf het begin van plan er zolang te blijven zitten als nodig zou zijn. De uitspraak van de Raad van State over het bouwproces dat zou volgen werd echter pas in september gedaan. Overigens bleek ook dat het actiekamp was opgebouwd in fase twee van het Droomrijk ― dat jaren later pas in ontwikkling zou gaan ― dat ook nog eens gevaarlijk dicht bij de pas ontdekte dassenburcht lag.

GroenFront wist met z’n actie veel media-aandacht op te eisen. Veel landelijke en regionale dagbladen en televisiezenders hebben er zendtijd aan besteed. Vele Efteling-liefhebbers en –fans keerden zich juist fel tegen de actie van GroenFront. Ook werd het kamp meermaals bezocht door allerlei geïnteresseerden.

Begin deze maand verdwenen langzaam de lentedecoraties uit het park en werd er een andere entertainmentkalender ingevoerd waarop ― schrikbarend voor de vaste fans ― De Enige Echte Efteling-fanfare ontbrak. Veel entertainment bleef echter wel, met de toevoeging van o.a. de BMX-groep en de trampolineact Les Kids in het Ruigrijk en Fiësta Tropical in het Anderrijk. Zoals iedere zomer waren ook dit jaar de gebruikelijke tentoonstellingen in het park te bezichtigen van LEGO en Märklin. Märklin had hiervoor echter dit maal wel de Dioramahal in plaats van de Waterorgelfoyer volgezet.

Zomer betekent natuurlijk ook zomeravonden, waarvan er twee in de maand juli plaatsvonden. Op 19 juli Saturday Night Fever (artiesten als Rattle & Frost, Re-play en de Gibson Brothers) en de 26e was het weer Country Time. De podia in het park waren weer ongeveer gelijk gesitueerd als tijdens voorgaande jaren, met als enig verschil dat het podium aan de Siervijver in het Reizenrijk weer werd gebruikt (in plaats van het podium op de Picknickweide) en dat het podium van het Ruigrijk nu het hoofdpodium was: niet langer bij de Likkebaerd, maar op de Zonneweide. Het grasveld was hiervoor geheel met houtsnippers bestrooid.

Nadat eerder al enkele kleine veranderingen aan PandaDroom waren gedaan (waaronder een jeep in de edutainmentruimte) kwamen er nu echt serieuze veranderingen. De preshow in de Wondergrot werd flink aangepast. Een filmpje met aapjes moet de bezoeker voortaan wijzen op de verboden en geboden in de attractie. Dit wordt gevolgd door een variant op het WNF-reclamefilmpje met op de achtergrond het nummer ‘Morning Has Broken’. In de Wereldreis (de hoofdshow) is nog wel dezelfde film te bekijken, maar de soundtrack werd compleet vervangen door een meer klassieke uitvoering van Hans Visser en wordt voorafgegaan en beëindigd met accordeonmuziek met Oost-Europees/Russisch/Hebreeuws gezang (en dus geen Frans!). Overigens kwam de DVD van de PandaDroom-film later in de maand in de winkels te liggen, vooralsnog echter wel alleen in de VS onder de titel ‘SOS Planet’.

De oneliners die we even snel noemen: de politie pakte op 6 juli tien bezoekers op nadat ze een aantal keren de Hitlergroet hadden gebracht. Ton kwam bij de TV-Show. Na het succes van de pins volgde er een nieuw Efteling-souvenir van Geesink Studio’s, of beter gezegd, een complete Sprookjesbos-souvenirlijn bestaande uit beeldjes, portemonnees, paraplu’s, agenda’s, cd-mapjes, pennen, potloden, schrijfblokken etc. etc. in de stijl van de reeds geïntroduceerde pins.

Enkele mooie en minder mooie renovaties vonden plaats in het park. Van zowel de vierkante toren van het kasteel van Doornroosje als van de schedelvorm aan de voorgevel van het Spookslot werd de zichtwegnemende klimopbegroeiing verwijderd. Hoera! Na jaren zijn twee prachtige stukjes Efteling-vakmanschap weer te bewonderen. Iets minder kan er worden gejuicht om de zijgevel van Fata Morgana. In juli werd begonnen aan de grote opknapbeurt hiervan en in enkele maanden van verven kwam er een zeer nette attractiewand te voorschijn; echter eigenlijk wel iets té net. Veel verfkleuren zijn te wit en inschaduwing te recht en te keurig aangebracht. De gasbetonblokken waaruit de muur bestaat zijn echter nu niet meer zichtbaar.

Na de opening van de Schatkist en het Efteling-Theater was het op 28 juli tijd om het derde nieuwtje open te stellen voor het publiek. Na jaren van speculatie, planning en ontwerpen en enkele maanden van slopen, bouwen, bestraten, schilderen en stucen, opende het nieuwe gedeelte van het Anton-Pieckplein. De Jeep- en Apenmolen waren verdwenen, maar de Vlindermolen en beide zweefmolens zijn onderdeel van het plein gebleven. De Vlindermolen had een frisse nieuwe constructie gekregen met hekjes, decorelementen en dak, terwijl de Grote Zweef was geplaatst op een fraaie verhoging.

De gehele gevelmuur met huisjes was zo goed als af, op wat details na. Aan de noordkant (uiterst links) zagen we een kasteelachtig gebouw, met de bekende uitstekende torentjes tegen de gevel en een mooi windwijzertje op het dakpuntje. Naar rechts toe lopend gaat het over in een gevelrij met een groot aantal raampjes en twee open deuren. Hier binnen vinden we een soort (overigens bijzonder geslaagde)  Middeleeuwse ridderzaal annex schranshal, waar we tevens het oude Piet-de-Smeerpoetsbord, samen met wat oude Witte-Paardverlichting tegenkomen. Verder naar rechts vinden we de automatieken in semi-Pieckstijl en de nieuwe Smulpaap die in de hoek van het plein gevestigd is en een duidelijke verbetering vormt in vergelijking met de oude situatie. De rechtergevelrij is in eerste beschouwing van het plein wat minder ‘aanwezig’: hier is dan ook het grootste deel van het terras geplaatst. Verder naar rechts is de ijssalon te vinden ― deze maand nog niet geopend ― waar vervolgens de gevels een knik naar links maken om zo het straatje te vormen dat achter de 'Bonte Harlekijn' (tegenwoordig Efteling-Museum) doorloopt. Hier vinden we een toren met uivormig dakornament. Een heerlijk Piecks-en-Reijnders-aandoenend schouwspel is te vinden aan de voet van dit gebouwtje: een heuse automaat waar een smidje met enkele bewegingen en gekreun een pinnetje slaat voor eenieder die één euro in de gleuf stopt. Zowaar, 's parks eerste positieve wending van het Pingebeuren. De verkrijgbaarheid van deze pins wist overigens een lange rij te vormen voor het ‘Smidje’ in de eerste dagen.

Samen met de opening van het nieuwe Anton-Pieckplein, de Smulpaap en het Smidje was ook de toevoeging van een nieuw sprookje in het park een feit: de Bremer Stadsmuzikanten staan vereeuwigd als beeld boven op de nieuwe fontein die zich enkele meters voor de automaat van de smid bevindt.



De hittegolf die het openbare leven in augustus beheersde ging zeker niet onopgemerkt aan de Efteling voorbij. Door het grote brandgevaar gold tijdelijk in bepaalde delen van het park een rookverbod. De stoomtrein reed sommige dagen niet, nooduitgangen en dakramen van attracties werden zo vaak mogelijk opengehouden en de sprinklerinstallatie van het Huis van de Vijf Zintuigen was in de benauwdste periode van het jaar dagelijks aan om het dak nat te houden. Vanuit de Pagode werd gewaakt over het park en haar omgeving. Beginnende bosbranden konden zo snel gedetecteerd worden.

De overige vijf zomeravonden (twee vielen in juli) vonden plaats tijdens maand. De musical-avond (met o.a. Linda Wagenmakers en Tony Neef), Hot Caribbean Night (van Jody Bernal tot Trafassi), songfestival-avond (Esther Hart, Edsillia Rombley) en levensliederen-avond (Vader Abraham, Koos Alberts) werden als van ouds weer druk bezocht. Het gekkenhuis was dit keer voor de nieuwe ‘Idols’-avond. Onder het thema ‘Jong Talent’ waren daar onder andere Charlotte, Do en Jamai. Het park was natuurlijk weer verlicht en vol extra horecapuntjes, maar niet bijzonder veranderd in vergelijking met voorgaande jaren. Er waren in deze maanden overigens, naast de zomeravondsterren, meer VIPs in het park aanwezig: op 2 augustus trad K3 nogmaals op en op de 27ste kon er kennis worden gemaakt met de finalisten van de Miss Belgian Beauty-verkiezing.

Het Efteling-Theater en het Anton-Pieckplein werden verder geperfectioneerd. In het theater kwam een groot projectiescherm voor het doek te hangen waarop voorafgaand aan de show een speciale Efteling-reklame werd vertoond. In de foyer kwamen enkele banken en vitrines te staan. Het theaterrestaurant kreeg de naam Applaus en kwam aan het eind van de maand gereed voor de eerste bezoekers. Voor de ingang van het restaurant kwam het beeld van een harlekijn te staan (vermoedelijk de laatste door Ton van de Ven ontworpen parkfiguur) die de bezoekers als het ware naar het restaurant begeleidt. Entertainers en borden op het Dwarrelplein moesten er tijdens de laatste maanden van het seizoen voor zorgen dat Applaus een horecapunt met snel groeiende status werd.

Ook aan het nieuwe plein in Marerijk werd nog het één en ander gedaan. De overkapping van Piet de Smeerpoets kreeg het bord met de tekst ‘Den Olycke Tweelingh’, waarop de twee baby’s van de familie Gijs te zien zijn. Ook werden er wat lampen, versieringen aan de muren en andere kleine details verbeterd en bleek de meest linkse ruimte ook deel uit te maken van de overkapping.

De bezetters van het Entenwoud bleven ondanks een ontruimingsbevel gewoon op hun plek zitten. Door een aangespannen kort geding van de actievoerders ging de gemeente ook niet over tot ontruiming. GroenFront wist verder nog altijd genoeg de aandacht op zich te vestigen met allerlei persberichten waarin ze zichzelf als de redders van dat ‘oh zo oude’ bos profileerden.

Het fotoboekje kwam uit. Het was geen echt vernieuwde versie, maar gewoon de editie van vorig jaar met een andere cover. Niet alleen in het park werd bijzonder veel reclame gemaakt (zelfs in de toiletten) voor de Doornroosje-musical, ook op tv, radio en op bussen waren de advertenties en commercials te vinden. Hugo van den Loonsche Duynen kreeg een nieuw masker met veel haar, een grotere neus en duidelijk donkerder ingeschaduwde delen. De Pegasus werd minder ruw gemaakt door het verplaatsen van een trim naar een plaats net na de voorlaatste bocht. Hierdoor remt het treintje zodanig af dat deze rustigerer de laatste bocht neemt en het hevige rammelen nu tot het verleden behoort. De Efteling werd door het ANWB-ledenblad Kampioen uitgeroepen tot het beste attractiepark van Nederland 2003, het Huis van de Vijf Zintuigen kreeg daarvoor een bord in de nok. Het hotel had een recordmaand qua aantal bezoekers.

De nieuwe pinserie die in de winkeltjes van het park te verkrijgen was (de tweede sprookjesbosserie), was binnen een mum van tijd uitverkocht en er was dan ook snel een schaarste aan pins voor de liefhebbers. De pins konden pas weer in september worden gekocht toen de heruitgave in de schappen belandde. Overigens was augustus sowiezo een hoogtepunt van de pingekte die het hele jaar beheerste: de speciale personeelspin van de ondernemingsraad (elk personeelslid had hiervan één exemplaar ontvangen) werd voor bakken met geld aangeboden op veilingsites én voor die zelfde bedragen regelmatig verkocht. Er zouden zelfs ontslagen zijn gevallen als gevolg van verschillende OR-pinincidenten, hoewel dit waarschijnlijk slechts geruchten zijn geweest. De verzamelaars met vele kilo’s pins om de nek waren in elk geval deze maand aanweziger dan ooit.



Het park veranderde deze maand weer van entertainmentkalender. Aan het Anton Pieckplein werden nog wat laatste veranderingen gepleegd, het geliefde Smulpaap-bord kwam namelijk ― in een nieuwe versie ― op zijn plaats terecht en de Pegasus was weer geopend nadat de verbeteringen aan de baan waren toegepast.

Op 2 september bleek tijdens de rechtszaak in Den Haag dat de Efteling geen ontheffing had voor het bouwen in het 'Entenwoud', waar zich een groot aantal zeldzame broedvogels zouden bevinden. Droomrijk leek op deze manier nog meer vertraging te krijgen, omdat het park en de gemeente dan opnieuw moesten beginnen met het hele plan. De uitspraak van de Raad van State zou in oktober volgen.

De Efteling en Studio 100 presenteerden de cast van de musical Doornroosje aan de pers. Opvallend was de aanwezigheid van twee bekende Nederlanders: Peter Lusse als Prins Maurice en Ron Boszhard als de verteller. Annemieke van Dam kreeg de rol van Doornroosje. De Efteling riep mensen bovendien op om in de herfstvakantieweken van 13 tot en met 26 oktober hun spinnewiel in te leveren. In ruil daarvoor kregen ze een toegangskaartje voor het park. De spinnewielen werden op 7 november (de VIP-première van de show) ‘verbrand’.

Op 14 september sloeg een vlot aan het eind van de laatste geul van de Piraña om na botsing met een ander bootje, waardoor de banden van beide vaartuigen op elkaar kwamen te liggen. Zes Groningers raakten daarbij te water. Drie volwassenen en twee kinderen moesten zich voor snij- en schaafwonden, kneuzingen en een lichte hersenschudding in het Twee-Stedenziekenhuis laten behandelen. Het ongeval toonde opvallende gelijkernis met een eerder ongeluk op deze plek in de baan tijdens het seizoen 1995. Het park gaf aan over te gaan tot een uitvoerig veiligheidsonderzoek. De Piraña werd daarom ook voor de rest van het seizoen gesloten om pas weer te openen op 1 april 2004, de openingsdag van het volgend seizoen.



Op 2 oktober werd de uitspraak van de Raad van State over Droomrijk bekend. De raad wees daarin het hele plan af; niet door toedoen van de BMF of GroenFront, maar op een procedurefout. De Efteling meldde op haar site zelf, in een lange omschrijving waarin ook alle mogelijke connecties tussen het park en bemoeienis met natuur en milieu werden aangehaald, het volgende:

“Op 2 september jl. was de zitting bij de Raad van State, vandaag ontvingen alle partijen de uitspraak. De Efteling voelt zich zwaar gedupeerd door deze uitspraak. Directeur Projectontwikkeling Erik van den Brand: ‘We zijn kwaad! Sinds 1987 zijn we met dit project bezig en hebben alle procedures zorgvuldig en in goed overleg met de overheid doorlopen. Nu we in de startblokken staan om Droomrijk begin 2004 te gaan bouwen, worden we door een interpretatieverschil in de procedure in tijd teruggeworpen. Het probleem zit hem in een bouwvoorschrift dat wel opgenomen is, maar blijkbaar in het verkeerde plan staat’. Het ergste vindt de Efteling-directie dat er geen uitspraak is gedaan over het compensatieplan. Dit is inzet van de discussie met BMF geweest. ‘We laten ons niet weerhouden om verder te gaan met het project’, aldus van den Brand. ‘Verblijfsaccommodatie is voor de Efteling absoluut een vereiste om te overleven. We hebben er al veel tijd en miljoenen euro’s ingestoken. Het is daarnaast te gek voor woorden dat in deze tijd de bureaucratie een streep zet door een project wat op jaarbasis uiteindelijk aan meer dan 1000 mensen, direct en indirect, een baan kan bieden’. De Efteling kan op dit moment nog niet aangeven wanneer Droomrijk haar poorten kan openen.”

Het bord onder de kap van het Huis van de Vijf Zintuigen vermeldde echter al dat 2005 vermoedelijk het jaar van opening wordt…

Voor het nieuwe populair-wetenschappelijke programma ‘Hoe?Zo!’ verzamelden zich op 17 oktober zo'n duizend mensen op de Brink. Om 11:30 sprongen ze allemaal tegelijkertijd en veroorzaakten daarmee een aardbeving van 1.2 op de schaal van Richter. Seismologen van het KNMI waren aanwezig om de zaak op te meten. Mensen konden ook zien hoe de middelpuntvliedende kracht werkt door met een bekertje water in de Python te gaan. Men was grotendeels erg verbaasd dat het water gewoon in het bekertje blijft in de loops, maar dat iedereen drijfnat wordt in de corkscrew.

De ijssalon ― in oktober nog naamloos ― werd tegen sluiting van het seizoen opengesteld voor het publiek. Als in een echt klein 19de-eeuws ijswinkeltje met een in schaakpatroon betegelde vloer en de bekende Pieckse kleuren en oude kandelaars van het Witte Paard aan de wanden, waren er allerlei soorten schepijs en wafels te koop, die echter wel van een balie kwamen vol moderne aparatuur. Met name de koelvitrine bleek een nogal misplaatst object. Het plein zelf kon op dat moment wel als zo goed als gereed worden bestempeld, op het naambordje van de ijssalon na dan.

Begin september verzond de Efteling aan zo'n 350 basisscholen de spelregels van de Bloeiende Bloemenzee-wedstrijd. In oktober kwamen er uit de 200 inzendingen 7 winnaars. De klassen die één van de 7 winnende ontwerpen hadden ingediend, mochten dit ontwerp op woensdag 22 oktober zelf met bloembollen in de Efteling komen planten. De Zonneweide vormde het decor van ‘De Bloeiende Bloemenzee’ in wording en tijdens de Lente Efteling 2004 zal deze volledig in bloei staan. De klas die de eerste prijs in de ontwerpwedstrijd gewonnen had, was afkomstig van basisschool Het Palet uit Arnhem.

De Tilburgse politie vond deze maand ook een man van slechts één meter hoog, gehuld in sprookjeskleding, op de vluchtstrook van de Midden-Brabantweg tussen Tilburg en Loon op Zand. De agenten brachten de verdwaalde dwerg terug naar de Efteling. De 29-jarige Belgische acteur die Repelsteeltje speelde was in de Efteling voor de televisieopnames van de zender Ketnet. Toen hij op een maandagavond het park verliet om even een frisse neus te halen, raakte hij de weg kwijt.

De Efteling sloot het seizoen 2003 af met 3,2 miljoen bezoekers. Op de laatste dag was traditiegetrouw natuurlijk weer ook de laatste voorstellingen van veel (favoriet) entertainment te zien. Christian Farla gaf dan wel de laatste WES-voorstelling van het seizoen, de laatste voorstelling van deze show was het in ieder geval niet. Volgend jaar zal deze show in eenzelfde versie terugkeren op de planken van het Efteling-Theater. Bij de laatste en voorlaatste show waren ook vier hoofdrolspelers van de musical Doornroosje aanwezig: de verteller en de drie goede feeën, die ter promotie een lied uit de musical ten gehore brachten.



Net als vorig jaar was tijdens het eerste weekeinde ná het officiële seizoen het park afgehuurd door zelfbedieningsgroothandels Lukas Klamer en Makro. Het Efteling-Hotel maakte bekend vanaf 1 januari 2004 niet langer meer deel uit te maken van de Golden-Tulipgroep. De opnames van de theaterronde van het bekende RTL4-programma ‘Idols’ vonden plaats in het Efteling-Hotel en -Theater. De Wonderlijke Efteling-Show kreeg, net als de Sprookjesshow (1999) en Efteling on Ice (2001), de 'Big E Award' van de IAAPA (International Association of Amusement Parks and Attractions). De show won in de categorie 'Best Overall Production: $200,001 and over'. De Efteling begon een proef met ‘mobile ticketing’, waarmee men via de Efteling-website kaarten kan bestellen en ontvangen op de mobiele telefoon.

Op 5 november ging Doornroosje van start in het Efteling-Theater. Twee dagen later vond de officiële VIP-première van de musical plaats. Voor het eerst in haar geschiedenis bracht de Efteling in samenwerking met het Vlaamse Studio 100 een avondvullende show voor het hele gezin. Met de musical Doornroosje gaf de Efteling haar visitekaartje af als locatie voor familiemusicals. Elke voorstelling waren negenentwintig acteurs, acht technici, zes orkestleden, twee grimeurs, twee kleedsters en een castmanager in de weer om dit sprookjesachtige familiespektakel op de planken te zetten. Hoewel in eerste instantie geruchten de ronde deden over lage verkoopcijfers voor de musicalkaarten, bleek tijdens de uitvoeringen de zaal regelmatig helemaal uitverkocht te zijn.

De Efteling ging zich beraden over de ontstane situatie in de kwestie Droomrijk. Duidelijk was geworden dat de prioriteiten nu moesten worden verlegd door de uitspraak van de Raad van State. Daarom werd op korte termijn gekeken naar andersoortige verblijfsaccommodatie dan die waarin met Droomrijk was voorzien. Ook werd de mogelijkheid voor een hechtere samenwerking met bestaande verblijfsaccommodaties in de wijde omgeving van de Efteling verder uitgebouwd. Tegelijkertijd werd gewerkt aan het alsnog verkrijgen van de 'bestemmingsplanwijziging Buitengebied' om de mogelijkheid voor verblijfsaccommodatie ten zuiden van het park op de lange termijn veilig te stellen. De Efteling overwoog zelfs haar voormalige bungalowpark 'Het Kraanven' nieuw leven in te blazen. In de beboste uitloper van het Landgoed Huis ter Heide liggen nog de fundamenten van de bungalows die het Kaatsheuvelse recreatiebedrijf tot halverwege de jaren tachtig exploiteerde.

GroenFront hield op 18 november een publiek debat in jongerencentrum Crossroads in Kaatsheuvel waarin het standpunt van de milieubeweging nog eens naar voren kwam. In de week daarna braken de actievoerders hun kamp af, maar zwoeren plechtig terug te keren zodra de Efteling weer de fout in zou gaan.

Kinderen van basisschool Den Bussel uit Kaatsheuvel leegden samen met Peter Lusse de wensbron in het park.



Op 6 december ging de vijfde editie van de Winter-Efteling van start. Er was dus reden om een klein lustrumfeestje te vieren. Dit ging gepaard met de officiële opening van het Anton-Pieckplein, waar overigens duidelijk de meeste moeite was besteed aan decoratie in wintersfeer. Veel lampions, kransen en slingers siewrden het plein. Voor degenen die het Sprookjesfeest en DEEEF misten was alhier zelfs voorzien in een entertainmentact waarvan de acteurs voornamelijk uit deze twee producties afkomstig waren.

Opvallend was de verplaatsing van de langlaufbaan naar het Kinderspoor, het ontbreken van sneeuw op het Herautenplein en de komst van het 'Pinpingelpunt' bij de Gelaarsde Kat, waar pinverzamelaars naar hartelust hun collectie kunnen uitbreiden.

De terugkeer van Hieronymus (onder de noemer IJzige IJsbrandt) bij het Spookslot was een aangename verrassing, net als de grote update die Fata Morgana in de periode van sluiting had ondergaan. Bijgestelde spots, nieuwe kleding, soepeler bewegende animatronics: hier was duidelijk een actieve TD (Technische Dienst) bezig geweest.

Het eerste weekend van de Winter-Efteling verliep traditiegetrouw rustig; pas met de kerstvakantie moesten bezoekers voor het eerst meerdere minuten in de wachtrij staan voor attracties als Droomvlucht en Fata Morgana.

Iedereen met de achternaam Prins mocht gratis naar Doornroosje. De musical werd zelfs verlengd tot 24 maart. 'Ons Middelbaar Onderwijs' schonk 25.000 euro aan Villa Pardoes. Veel abonnementhouders mopperden ontevreden toen bekend werd gemaakt dat de prijs van een Pardoes-abonnement met 20 euro omhoog schiet naar 115 euro. Vooralsnog was dit echter een minder heftige verhoging dan de geruchten al maanden voorspelden. Het entreekaartje voor seizoen 2004 zal 23 euro gaan kosten.

Op 19 december kreeg de liefhebber opeens (en redelijk onverwachts) twee grote nieuwigheden te verwerken: het reeds lang aangekondigde Efteling-Museum, op de locatie waar het voorgaande jaar de jubileumtentoonstelling nog was te vinden, was voor het eerst te bezoeken en bij de Bob werd het nieuwe type bobslee (met houten uiterlijk) voor het eerst getest. In de nieuwe bobs kan men met z’n tweeën naast elkaar zitten, wat de capaciteit van de attractie moet verhogen. Het museum kent maar liefst vier ruimtes (een vijfde opent in 2004), waaronder het 'Wonderdepot', waar vele oude spullen zoals ornamenten en maskers staan opgesteld. Verder stonden er in het museum al enkele vitrines (met onder andere de objecten uit het voormalige Sprookjesmuseum in het Sprookjesbos), hingen er tekeningen en foto’s aan de muren, was er een filmzaaltje en stond in een authentiek huiskamertje een oude televisie die pas volgend seizoen in gebruik zal worden genomen.

In de laatste week van het jaar werd het park zeer goed bezocht. Wachtrijen stonden vanaf vroeg op de dag vol met bezoekers. Bij Villa Volta was het gebruik van de buitenwachtrij nodig ― zelfs op de traditioneel drukke zomeravonden was deze nog niet gebruikt. Op Oudjaarsdag verzorgde Radio 3FM haar uitzending vanuit het IJspretpaleis. De hieraan gekoppelde actie leverde 16.000 euro op, uiteraard bestemd voor Villa Pardoes. Optredens van onder andere de idols Hind en Marieke sloten het Efteling-jaar af.