Joringel keek weer naar Jorinde. Jorinde was betoverd in een nachtegaal die tureluut, tureluut zong. Een nachtuil met gloeiende ogen vloog driemaal om haar heen en krijste driemaal: “Hoè, hoe, hoe.” Joringel kon zich niet bewegen, hij stond als een steenrots, hij kon niet schreien, niet spreke, hand en voet waren stijf. De zon was onder, de uil vloog naar een struik, en vlak daarop kwam er een oude, kromme vrouw achter die struik te voorschijn, geel en mager was ze; grote, rode ogen, een kromme neus, die met de spits tot de kin reikte. Ze prevelde, ving de nachtegaal toen met haar hand en droeg ze daarop weg. Joringel kon niets zeggen, kon niet van zijn plaats komen, de nachtegaal was weg. Eindelijk kwam het mens terug en sprak met een holle stem: “Gegroet, Zachiel, als ’t maantje in het mandje schijnt, maak los, Zachiel, ter goeder ure.” Toen kon Joringel zich weer bewegen. Hij viel voor de heks op de knieën en smeekte dat ze hem Jorinde terug zou geven; maar ze zei, nooit kreeg hij haar terug, en toen ging ze weg. Hij riep, hij schreide, hij jammerde; alles vergeefs. “Wat zat er nu gebeuren?”

Joringel ging zwerven, en kwam in een ander dorp, daar hoedde hij een poos schapen. Dikwijls ging hij om het slot heen, maar niet te dicht in de buurt. Maar eens droomde hij ’s nachts, dat hij een bloedrode bloem vond met een grote, mooie parel in het midden. Hij had de bloem afgebroken en was ermee naar het slot gegaan, en hij droomde dat hij op die manier Jorinde terug had gekregen. Toen hij ’s morgens wakker werd, begon hij met zoeken, door berg en dal, of hij zo’n bloem niet vinden kon; hij zocht acht dagen lang en de negende dag vond hij vroeg in de morgen een bloedrode bloem. In het midden was een grote dauwdruppel, groot als de mooiste parel. Die bloem droeg hij dag en nacht tot aan het slot. Toen hij op honderd schreden afstand van het slot kwam, werd hij niet stijf, maar ging door tot aan de poort. Joringel verheugde zich bijzonder, hij raakte de poort met de bloem aan, en open sprong zij. Hij trad erdoor, kwam in de tuin, luisterde waar hij al die vogelstemmen vandaan hoorde; eindelijk had hij het precies bepaald. Hij zocht en vond de zaal; daar was de heks en ze voerde de vogels in de zevenduizend manden. Toen ze Joringel zag, werd ze boos, heel boos; schold, spuwde gif en gal tegen hem uit, maar ze moest op twee pas afstand van hem blijven. Hij richtte zich niet tot haar, maar liep door, hij bekeek de manden met vogels, maar er waren honderden nachtegalen: hoe zou hij zijn Jorinde terugvinden?
 
Terwijl hij zo zocht, merkte hij, dat de heks heimelijk een mandje met een vogel nam, en daarmee naar de deur ging. Snel sprong hij erheen, raakte het mandje met zijn bloem aan en ook de oude heks: nu was haar toverkracht gebroken, en daar stond Jorinde, ze had haar arm om zijn hals geslagen, en ze was net zo mooi als vroeger. Toen gaf hij ook alle andere vogels weer hun meisjesgedaante terug, hij ging met zijn Jorinde naar huis, en ze leefden lang en gelukkig tezamen.
 

Een koning jaagde eens in een heel groot bos en zette een hert met zoveel drift na, dat geen van de jagers hem bij kon houden. Toen de avond viel, hield hij zijn paard in, keek om zich heen, en daar zag, dat hij verdwaald was. Hij zocht een uitweg, maar kon er geen vinden. Opeens kwam er een oud mens aan met een waggelhoofd; ze liep op hem toe, - ze was een heks. “Vrouwtje”, zei de koning, “kun je me de weg niet wijzen?” “Ja zeker, o koning,” zei ze, “dat kan ik best. Maar op één voorwaarde. Vervult u die voorwaarde niet, dan komt u het bos nooit meer uit – en moet u van honger sterven.” “Wat is dat dan voor een voorwaarde?” vroeg de koning. “Ik heb een dochter,” zei ’t oude mens, “en ze is zo mooi, er is geen mooier meisje op de wereld, en ze verdient het, uw vrouw t worden; als u haar tot koningin maakt, dan wijs ik u de weg uit het bos.” In zijn angst willigde de koning dit in; en het oudje bracht hem naar haar huisje, waar haar dochter bij ’t vuur zat. Ze ontving de koning alsof ze hem al verwacht had, hij zag wel dat ze mooi was, maar helemaal beviel ze hem niet, en hij kon haar zonder heimelijk afkeer niet aankijken. Maar hij hief het meisje voor zich op het paard, ’t oude mens wees hem de weg, en de koning bereikte het koninklijk slot weer; daar werd de bruiloft gevierd.

Nu was de koning al eens getrouwd geweest, en bij zijn eerste vrouw had hij zeven kinderen, zes jongens en een meisje. Die waren hem het liefst van alles op de wereld. Maar hij was bang dat de stiefmoeder hen niet goed zou behandelen, of hen zelfs kwaad kon doen; daarom bracht hij hen naar een eenzaam slot, dat midden in een bos stond. Het lag zo verscholen, en de weg erheen was zo moeilijk te vinden, dat hij er zelf nooit gekomen zou zijn, als niet een wijze vrouw hem een kluwen garen gegeven had van wonderlijke kracht. Als je die voor je uit gooide, liep hij vanzelf uit en wees de weg. Nu ging de koning zo dikwijls naar zijn zeven kinderen toe dat de koningin argwaan kreeg, ze wilde weten wat hij altijd zo alleen in het bos deed. Ze gaf ze aan een lakei een massa geld en die verried haar ’t geheim en vertelde ook van die kluwen die alleen vooruit rolde en de weg wees. Nu had ze geen rust, tot ze uitgevonden had, waar de koning die kluwen bewaarde. Ze maakte toen kleine, witte zijden hemdjes, en omdat ze van haar moeder heksenkunsten had geleerd, naaide ze er toverkracht in.

En op een keer dat de koning weer op jacht was, nam zij de hemdjes en de kluwen wees haar de weg. De kinderen zagen uit de verte iemand aankomen; ze dachten dat het hun vader was – en juichend holden ze hem tegemoet. Ze wierp elk van hen ene hemdje om en toen dat hen aanraakte, veranderden ze in zwanen en vlogen over de bomen weg. De koningin ging opgewekt nar huis en dacht, dat ze nu van die stiefkinderen af was; maar het meisje was niet met de broers naar buiten gekomen, en ze had niets van haar gemerkt. De volgende dag kwam de koning weer op bezoek bij zijn kinderen, maar hij vond alleen het dochtertje. “Waar zijn de jongens?” vroeg de koning. “Och vaderlief,” antwoordde ze, “die zijn weg en ze hebben mij alleen gelaten,” en ze vertelde hem, dat ze uit haat kamertje gezien had, hoe haar broers als zwanen over de bomen waren weggevlogen. En ze liet hem de veren zien, die ze in de tuin hadden laten vallen en die ze had opgeraapt. De koning werd heel bedroefd, maar hij kwam niet op de gedachte, dat de koningin die misdaad zou hebben begaan; integendeel, hij was bang dat zijn dochtertje ook nog geroofd zou worden en hij wilde haar mee naar huis nemen. Maar ’t meisje was bij voorbaat al bang voor de stiefmoeder, en smeekte de koning om tenminste deze nacht nog op het slot in ’t bos te mogen blijven.

Beste lezer, wees niet bevreesd
Er is nog meer als ge graag verder leest.
 

Beste lezer, wees niet bevreesd
Er is nog meer als ge graag verder leest.
 

De koning evenwel had een boosaardige moeder. Zij was zeer verontwaardigd over dit huwelijk, en sprak kwaad over de jonge koningin. “Wie kan weten waar ’t mens vandaan komt,”zei ze, “praten kan ze niet, ze is geen koning waard.” Een jaar later, toen de koningin haar eerste kind ter wereld bracht, nam de oude koningin het kind heimelijk van haar weg en bestreek, tijdens haar slaap, haar mond met bloed. Daarop ging ze naar de koning en klaagde haar aan: ze zou een menseneetster zijn. Dar wilde de koning niet geloven, en hij wilde niet dat men haar beschuldigde. Maar zij zat maar en naaide aan de hemden en lette nergens anders op. De volgende maal, dat ze weer een flinke zoon ter wereld bracht, paste de boze schoonmoeder hetzelfde bedrog toe, maar de koning kon haar geen geloof schenken. Hij zei: “Ze is te vroom en te goed, dan dat ze zo iets zou doen; was ze niet stom, dan kon ze zich nog verdedigen, dan zou haar onschuld wel blijken.” Maar toen het oude mens voor de derde maal ’t pasgeboren kind wegstal en de koningin aanklaagde, die geen woord voor haar rechtvaardiging in te berde bracht, toen kon de koning niet anders dan haar aan ’t gerecht over leveren, en ze werd veroordeeld tot de brandstapel.

De dag brak aan, waarop zij ter dood gebracht zou worden. Juist was de laatste dag aangebroken van de zes jaar, waarin ze niet spreken en niet lachen mocht, en ze zou haar broers uit de tovermacht kunnen verlossen. De zes hemden van bloemblaadjes waren afgekomen, alleen ontbrak aan ’t laatste hemdje de linkermouw. Maar toen zij naar de brandstapel werd geleid, had ze de hemden op haar arm, en toen ze bovenop de brandstapel stond en de fakkel zou worden aangestoken, keek ze om. Zes zwanen kwamen aangevlogen. Toen wist ze zeker dat het uur van hun verlossing naderde, en haar hart klopte van blijdschap. De zwanen kwamen aangeruist, en ze zwenkten omlaag, zodat ze hen de hemden toe kom werpen, en toen de hemden hen aanraakten, vielen hun zwanenhuiden af, en haar broers stonden voor haar in levende lijve en waren gezond en sterk: alleen de jongste had geen linkerarm, maar in plaats daarvan een zwanenvleugel op zijn rug. Ze kusten elkaar en de koningin ging naar de koning toe en sprak: “Mijn geheer en gemaal. Nu mag ik spreken en u verklaren: ik ben onschuldig, en de aanklacht is vals geweest.” En zij vertelde hem hoe de oude moeder haar bedrogen had, haar drie kinderen had weggenomen en ze had verborgen. Toen werden ze tot grote vreugde van de koning voor hem gebracht, en de boze stiefmoeder werd tot straf op de brandstapel gebonden en tot as verbrand. Maar de koningin en haar zes broers leefden lang en ze waren gelukkig en tevreden.